Varianten lesbrief

Varianten van het Nederlands buiten Europa

Sint-Maarten

Aruba

Curaçao

Suriname

België

Nederland

Namibië

Zuid-Afrika

Wat?


In een tijd van toenemende internationalisering blijkt de kennis over het Nederlands en zijn varianten buiten Europa geen onderdeel uit te maken van de algemene culturele bagage van Nederlandse en Vlaamse middelbare scholieren. Daarom probeert dit initiatief daar iets aan te doen aan de hand van een digitale lessenreeks.


Doelstelling


Het doel van dit pilotproject is bij jongeren de bekendheid van de varianten van het Standaardnederlands buiten Europa (het Surinaams Nederlands en het Nederlands in de Cariben) en het Afrikaans te vergroten en de onderlinge verbondenheid tussen deze taalvarianten te illustreren. In de gratis lessenreeks die we hier aanbieden, ligt het accent op het Afrikaans, dat wij nadrukkelijk zien als een multi-etnische, inclusieve en zelfstandige taal met onmiskenbare Nederlandse wortels.

 

Doelgroepen


We onderscheiden de volgende doelgroepen:

  • Docenten Nederlands in het voortgezet (middelbaar) onderwijs in Nederland, Vlaanderen, Suriname en op de Caribische eilanden
  • Leerlingen in het voortgezet (middelbaar) onderwijs in Nederland, Vlaanderen, Suriname en op de Caribische eilanden (14-17 jaar oud)
  • Beleidsmakers voor het onderwijsdomein in Nederland, Vlaanderen, Suriname en op de Caribische eilanden
  • Politici in Nederland, Vlaanderen, Suriname en op de Caribische eilanden
  • Onderzocht wordt of een module ontwikkeld kan worden specifiek voor de groepen 7 en 8 in het primair onderwijs (10-12 jaar oud)

Aanpak


Om het doel te verwezenlijken is de inzet en het enthousiasme van docenten Nederlands (en eventueel geschiedenis, maatschappelijke vorming of aardrijkskunde) van groot belang. We hebben in 2019 een beperkte pilot gedraaid. Die bestond uit 5 lessen van 50 minuten, aangevuld met uitbreidende materialen. Na afloop van de pilot werd aan de docenten gevraagd een evaluatieformulier in te vullen. De resultaten van deze pilot dienden vervolgens als invoer voor definitieve keuzes over aard en inhoud van het definitieve leerproduct.


Initiatief


Dit project is een gezamenlijk initiatief van Marc le Clercq (zelfstandig beleidsadviseur, voormalig senior projectleider en waarnemend algemeen secretaris bij de Nederlandse Taalunie) en Joris Cornelissen (oprichter en voormalig directeur van het Festival voor het Afrikaans in Nederland). Het Algemeen Nederlands Verbond (ANV) treedt als formele opdrachtgever van het project op en is tevens één van de hoofdsponsors.


Ontwikkelteam


De lessen zijn gemaakt door Peter Schoenaerts (taalkundige, didacticus, expert Nederlands als vreemde taal), op basis van input van Adri Breed (taalkundige, verbonden aan de Noordwes-Universiteit in Potchefstroom, Zuid-Afrika, gespecialiseerd in semantiek en syntaxis), Petra van Gent (neerlandica, docente, taaltrainer, ontwikkelaar taalmethode Nederlands als tweede taal voor Saba en Sint-Eustatius) en Welmoed Ventura (taalkundige, vertaler, journaliste, verbonden aan de Anton de Kom Universiteit, docente Instituut voor de Opleiding van Leraren in Paramaribo).

Met de steun van